Aksjologiczne pozycjonowanie KOBIETY i MĘŻCZYZNY w listach pasterskich Episkopatu Polski w XXI wieku

Listy pasterskie Episkopatu Polski to jedna z form komunikacji Kościoła katolickiego ze społeczeństwem. Są to teksty przeznaczone do odczytania podczas nabożeństw. Zatem w tej pespektywie wyznaczają uznawane przez tę instytucję wartości i ich hierarchię. W artykule przedstawię wyniki analiz pojęć wy...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Michał Szczyszek
Format: Article
Language:English
Published: Lodz University Press 2024-12-01
Series:Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Subjects:
Online Access:https://czasopisma.uni.lodz.pl/linguistica/article/view/22756
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1825206657947271168
author Michał Szczyszek
author_facet Michał Szczyszek
author_sort Michał Szczyszek
collection DOAJ
description Listy pasterskie Episkopatu Polski to jedna z form komunikacji Kościoła katolickiego ze społeczeństwem. Są to teksty przeznaczone do odczytania podczas nabożeństw. Zatem w tej pespektywie wyznaczają uznawane przez tę instytucję wartości i ich hierarchię. W artykule przedstawię wyniki analiz pojęć wyrażanych leksemami KOBIETA, MĘŻCZYZNA (i ich synonimami) w listach. Omówię, jak KOBIETY i MĘŻCZYŹNI są obrazowani językowo, jakiego pozycjonowania językowo-aksjologicznego dokonuje się w tych tekstach, jaka jest frekwencja wyrazów tekstowych realizujących te dwa pojęcia, czyli — jaką wartość KOBIETOM i MĘŻCZYZNOM przypisuje Kościół. Punktem wyjścia rozważań jest wypowiedź ks. Bonieckiego z wywiadu Anny Goc dla Wydawnictwa Znak: „Obraz Kościoła tworzył się w ciągu stuleci. Seminaria, związki księdza z diecezją, częsta, choćby wielkanocna spowiedź, finansowanie i w ogóle utrzymanie kościoła, stosunek do osób bez sakramentalnego ślubu, niewolnictwo, układ klasowy społeczeństwa, miejsce kobiety w rodzinie i społeczności itd. — to wszystko ewoluowało, a ewolucja ta miała ścisłe związki z układami sił w samym Kościele”. Istotnym pytaniem jest tu zatem to, jak w tym typie w dyskursu instytucjonalnego przeprowadzane jest wartościowanie i jaka strategia aksjologiczno-emotywna buduje obraz KOBIET i MĘŻCZYZN. Kolejnym ważnym zagadnieniem jest to, jak owa (rekonstruowana) wizja instytucjonalna koreluje z kategoryzowaniem i wartościowaniem tych pojęć w polszczyźnie w XXI wieku.
format Article
id doaj-art-061293b2470d4633a5f552e0db548d69
institution Kabale University
issn 0208-6077
2450-0119
language English
publishDate 2024-12-01
publisher Lodz University Press
record_format Article
series Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
spelling doaj-art-061293b2470d4633a5f552e0db548d692025-02-07T07:19:13ZengLodz University PressActa Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica0208-60772450-01192024-12-0158228532110.18778/0208-6077.58.2.1823007Aksjologiczne pozycjonowanie KOBIETY i MĘŻCZYZNY w listach pasterskich Episkopatu Polski w XXI wiekuMichał Szczyszek0https://orcid.org/0000-0002-0253-7296Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Listy pasterskie Episkopatu Polski to jedna z form komunikacji Kościoła katolickiego ze społeczeństwem. Są to teksty przeznaczone do odczytania podczas nabożeństw. Zatem w tej pespektywie wyznaczają uznawane przez tę instytucję wartości i ich hierarchię. W artykule przedstawię wyniki analiz pojęć wyrażanych leksemami KOBIETA, MĘŻCZYZNA (i ich synonimami) w listach. Omówię, jak KOBIETY i MĘŻCZYŹNI są obrazowani językowo, jakiego pozycjonowania językowo-aksjologicznego dokonuje się w tych tekstach, jaka jest frekwencja wyrazów tekstowych realizujących te dwa pojęcia, czyli — jaką wartość KOBIETOM i MĘŻCZYZNOM przypisuje Kościół. Punktem wyjścia rozważań jest wypowiedź ks. Bonieckiego z wywiadu Anny Goc dla Wydawnictwa Znak: „Obraz Kościoła tworzył się w ciągu stuleci. Seminaria, związki księdza z diecezją, częsta, choćby wielkanocna spowiedź, finansowanie i w ogóle utrzymanie kościoła, stosunek do osób bez sakramentalnego ślubu, niewolnictwo, układ klasowy społeczeństwa, miejsce kobiety w rodzinie i społeczności itd. — to wszystko ewoluowało, a ewolucja ta miała ścisłe związki z układami sił w samym Kościele”. Istotnym pytaniem jest tu zatem to, jak w tym typie w dyskursu instytucjonalnego przeprowadzane jest wartościowanie i jaka strategia aksjologiczno-emotywna buduje obraz KOBIET i MĘŻCZYZN. Kolejnym ważnym zagadnieniem jest to, jak owa (rekonstruowana) wizja instytucjonalna koreluje z kategoryzowaniem i wartościowaniem tych pojęć w polszczyźnie w XXI wieku.https://czasopisma.uni.lodz.pl/linguistica/article/view/22756analiza leksykalno-frekwencyjnacyfrowe narzędzia w językoznawstwiejęzykowy obraz kobiety i mężczyzny w polskim kościele katolickimkorpus listów pasterskich episkopatu polski
spellingShingle Michał Szczyszek
Aksjologiczne pozycjonowanie KOBIETY i MĘŻCZYZNY w listach pasterskich Episkopatu Polski w XXI wieku
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
analiza leksykalno-frekwencyjna
cyfrowe narzędzia w językoznawstwie
językowy obraz kobiety i mężczyzny w polskim kościele katolickim
korpus listów pasterskich episkopatu polski
title Aksjologiczne pozycjonowanie KOBIETY i MĘŻCZYZNY w listach pasterskich Episkopatu Polski w XXI wieku
title_full Aksjologiczne pozycjonowanie KOBIETY i MĘŻCZYZNY w listach pasterskich Episkopatu Polski w XXI wieku
title_fullStr Aksjologiczne pozycjonowanie KOBIETY i MĘŻCZYZNY w listach pasterskich Episkopatu Polski w XXI wieku
title_full_unstemmed Aksjologiczne pozycjonowanie KOBIETY i MĘŻCZYZNY w listach pasterskich Episkopatu Polski w XXI wieku
title_short Aksjologiczne pozycjonowanie KOBIETY i MĘŻCZYZNY w listach pasterskich Episkopatu Polski w XXI wieku
title_sort aksjologiczne pozycjonowanie kobiety i mezczyzny w listach pasterskich episkopatu polski w xxi wieku
topic analiza leksykalno-frekwencyjna
cyfrowe narzędzia w językoznawstwie
językowy obraz kobiety i mężczyzny w polskim kościele katolickim
korpus listów pasterskich episkopatu polski
url https://czasopisma.uni.lodz.pl/linguistica/article/view/22756
work_keys_str_mv AT michałszczyszek aksjologicznepozycjonowaniekobietyimezczyznywlistachpasterskichepiskopatupolskiwxxiwieku