Maverayı Kafkas Ekseninde Iğdır Pamukları (1925-1938)

Bu çalışmanın amacı mikroklima iklim özelliği sayesinde yetiştirdiği pamuğu Maverayı Kafkas ülkelerine ihraç eden veya transit ticaretle geçiren Iğdır kazasının 1925-1938 yılları arasında Türk iktisadına yönelik katkısını serimlemektir. Millî Mücadele döneminde Sovyet Rusya ile geliştirilen ikili il...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Mehtap Başarır
Format: Article
Language:English
Published: Atatürk University 2025-01-01
Series:Turcology Research
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4187755
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1823861068942802944
author Mehtap Başarır
author_facet Mehtap Başarır
author_sort Mehtap Başarır
collection DOAJ
description Bu çalışmanın amacı mikroklima iklim özelliği sayesinde yetiştirdiği pamuğu Maverayı Kafkas ülkelerine ihraç eden veya transit ticaretle geçiren Iğdır kazasının 1925-1938 yılları arasında Türk iktisadına yönelik katkısını serimlemektir. Millî Mücadele döneminde Sovyet Rusya ile geliştirilen ikili ilişkiler çok yönlü devam ederek gelişti. 1925 yılında Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan Sovyet Cumhuriyetleri (Maverayı Kafkas), SSCB ve Türkiye arasında imzalanan konsolosluk antlaşmasının onaylanması sayesinde ilgili bölgede görev yapan Türk konsolosları vatandaşlarının hukuk ve menfaatlerini koruma ve özellikle de ticareti teşvik etme temelli yükümlülükler üstlendiler. Böylece çalışmaya esas sınırlar içerisinde yol sıkıntısı sebebiyle ürettiği pamukları İstanbul’a dahi Batum Limanı üzerinden göndermek zorunda kalan Iğdır çiftçisi ve tüccarının en önemli çıkış kapısı Maverayı Kafkas sınır bölgesinde yaşadığı sıkıntıların iz düşümleri konsolosluk raporları üzerinden yansıtılmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda çalışma konusuna yönelik veriler, Devlet Arşivleri Başkanlığı Cumhuriyet Arşivi, Dışişleri Bakanlığı Türk Diplomatik Arşivi, TBMM Zabıtları ile telif ve tetkik eserlerden elde edilmiştir. Sonuçta 1925-1938 sürecinde Iğdır’a yakınlığı sebebiyle Maverayı Kafkas bölgesinden alınan pamuk tohumlarının çiftçinin kullanımına sunulduğu, elde edilen hasadın da daha çok bu bölgeye satıldığı ancak zaman zaman hastalık bahanesiyle SSCB’nin Iğdır pamuklarını ucuza kapatmak gibi tutum sergilediği fark edilmektedir. Diğer taraftan bazı Ermeni görevlilerin tarihsel ve dönemsel olayların etkisinde kalarak hareket edebileceklerine yönelik konsolos raporları üzerine Türkiye’nin daha tedbirli davrandığı bürokratik yazışmalarda görülmektedir.
format Article
id doaj-art-e560c4c5eb80421fa3aa2c21a3311621
institution Kabale University
issn 2822-2725
language English
publishDate 2025-01-01
publisher Atatürk University
record_format Article
series Turcology Research
spelling doaj-art-e560c4c5eb80421fa3aa2c21a33116212025-02-10T05:19:17ZengAtatürk UniversityTurcology Research2822-27252025-01-018219120410.62425/turcology.154290955Maverayı Kafkas Ekseninde Iğdır Pamukları (1925-1938)Mehtap Başarır0https://orcid.org/0000-0001-6317-7469Kayseri Üniversitesi, Develi Sosyal ve Beşeri Bilimler FakültesiBu çalışmanın amacı mikroklima iklim özelliği sayesinde yetiştirdiği pamuğu Maverayı Kafkas ülkelerine ihraç eden veya transit ticaretle geçiren Iğdır kazasının 1925-1938 yılları arasında Türk iktisadına yönelik katkısını serimlemektir. Millî Mücadele döneminde Sovyet Rusya ile geliştirilen ikili ilişkiler çok yönlü devam ederek gelişti. 1925 yılında Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan Sovyet Cumhuriyetleri (Maverayı Kafkas), SSCB ve Türkiye arasında imzalanan konsolosluk antlaşmasının onaylanması sayesinde ilgili bölgede görev yapan Türk konsolosları vatandaşlarının hukuk ve menfaatlerini koruma ve özellikle de ticareti teşvik etme temelli yükümlülükler üstlendiler. Böylece çalışmaya esas sınırlar içerisinde yol sıkıntısı sebebiyle ürettiği pamukları İstanbul’a dahi Batum Limanı üzerinden göndermek zorunda kalan Iğdır çiftçisi ve tüccarının en önemli çıkış kapısı Maverayı Kafkas sınır bölgesinde yaşadığı sıkıntıların iz düşümleri konsolosluk raporları üzerinden yansıtılmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda çalışma konusuna yönelik veriler, Devlet Arşivleri Başkanlığı Cumhuriyet Arşivi, Dışişleri Bakanlığı Türk Diplomatik Arşivi, TBMM Zabıtları ile telif ve tetkik eserlerden elde edilmiştir. Sonuçta 1925-1938 sürecinde Iğdır’a yakınlığı sebebiyle Maverayı Kafkas bölgesinden alınan pamuk tohumlarının çiftçinin kullanımına sunulduğu, elde edilen hasadın da daha çok bu bölgeye satıldığı ancak zaman zaman hastalık bahanesiyle SSCB’nin Iğdır pamuklarını ucuza kapatmak gibi tutum sergilediği fark edilmektedir. Diğer taraftan bazı Ermeni görevlilerin tarihsel ve dönemsel olayların etkisinde kalarak hareket edebileceklerine yönelik konsolos raporları üzerine Türkiye’nin daha tedbirli davrandığı bürokratik yazışmalarda görülmektedir.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4187755türkiye-ussr relationstrans caucasus turkish consulatesiğdır cottonstürkiye-sscb i̇lişkilerimaverayı kafkas türk konsolosluklarıiğdır pamukları
spellingShingle Mehtap Başarır
Maverayı Kafkas Ekseninde Iğdır Pamukları (1925-1938)
Turcology Research
türkiye-ussr relations
trans caucasus turkish consulates
iğdır cottons
türkiye-sscb i̇lişkileri
maverayı kafkas türk konsoloslukları
iğdır pamukları
title Maverayı Kafkas Ekseninde Iğdır Pamukları (1925-1938)
title_full Maverayı Kafkas Ekseninde Iğdır Pamukları (1925-1938)
title_fullStr Maverayı Kafkas Ekseninde Iğdır Pamukları (1925-1938)
title_full_unstemmed Maverayı Kafkas Ekseninde Iğdır Pamukları (1925-1938)
title_short Maverayı Kafkas Ekseninde Iğdır Pamukları (1925-1938)
title_sort maverayi kafkas ekseninde igdir pamuklari 1925 1938
topic türkiye-ussr relations
trans caucasus turkish consulates
iğdır cottons
türkiye-sscb i̇lişkileri
maverayı kafkas türk konsoloslukları
iğdır pamukları
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4187755
work_keys_str_mv AT mehtapbasarır maverayıkafkaseksenindeigdırpamukları19251938