Türkiye’de Gaspıralı Gündemi Üzerine Bir Değerlendirme
Kırımlı fikir adamı, eğitimci ve yayıncı olan İsmail Bey Gaspıralı bütün Türklük için büyük hizmetlerde bulunmuştur. Gaspıralı fikir ve faaliyetleriyle Rusya sınırlarını aşmış, Türk ve Müslümanların yaşadığı yerlere ulaşabilmiştir. Bu bağlamda Osmanlı Devleti’nde aydın çevrelerin Gaspıralı’nın faali...
Saved in:
Main Author: | |
---|---|
Format: | Article |
Language: | English |
Published: |
Atatürk University
2025-01-01
|
Series: | Turcology Research |
Subjects: | |
Online Access: | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3982111 |
Tags: |
Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
|
_version_ | 1823861075335970816 |
---|---|
author | Volkan Marttin |
author_facet | Volkan Marttin |
author_sort | Volkan Marttin |
collection | DOAJ |
description | Kırımlı fikir adamı, eğitimci ve yayıncı olan İsmail Bey Gaspıralı bütün Türklük için büyük hizmetlerde bulunmuştur. Gaspıralı fikir ve faaliyetleriyle Rusya sınırlarını aşmış, Türk ve Müslümanların yaşadığı yerlere ulaşabilmiştir. Bu bağlamda Osmanlı Devleti’nde aydın çevrelerin Gaspıralı’nın faaliyetlerine kayıtsız kalmadıkları görülmektedir. Gaspıralı’ya gösterilen yoğun alakaya rağmen siyasi konjonktüre bağlı olarak İsmail Bey Gaspıralı’nın kendisinin ve yayınlarının Osmanlı ülkesine girmesinin yasaklandığı zamanlar olmuştur.Öte yandan yasaklı yıllar da dâhil olmak üzere özellikle Türkçülük fikrinin etrafında toplanan aydınlar tarafından İsmail Bey Gaspıralı’nın çalışmaları, fikir yazıları sıkı bir şekilde takip edilmiş, takdir görmüştür. Zira eğitim alanına getirdiği yenilikler, Osmanlı Devleti’nin içinde bulunduğu buhranlı dönemlerin aşılmasına yönelik görüşleri ve Türkler için birlik duygusuna yaptığı vurgu çağının ötesindedir.Osmanlı Devleti’nin en büyük mirasçısı Türkiye Cumhuriyeti’nde belirli zamanlarda Gaspıralı’dan yoğun şekilde söz edildiği ve Gaspıralı’nın anısına dair etkinlikler düzenlendiği görülmektedir. Buna karşılık bazı dönemlerde İsmail Bey Gaspıralı Türkiye’nin entelektüel çevrelerinin gündeminde yer bulamamıştır.Bu çalışmada Gaspıralı’nın Türkiye gündemindeki yerini bir değerlendirme ile ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Türkiye’de basılan, yayımlanan eserlere dayanılarak çalışmanın ana çerçevesi oluşturulmuştur. Yıllar içinde çeşitli kaynaklarda sunulan bilgiler ışığında konferans ve anma programları gözden geçirilerek çalışma zenginleştirilmiştir.Nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman incelemesi ile elde edilen veriler hazırlanan tabloda somutlaştırılmıştır. Türkiye gündeminde İsmail Bey Gaspıralı’nın yerinin iç politikadaki hareketliliğe ve dış politikada Türkiye-Rusya ilişkilerine bağlı olarak şekillendiği görülmüştür. |
format | Article |
id | doaj-art-fd31bea76e894991831d89a52b77db73 |
institution | Kabale University |
issn | 2822-2725 |
language | English |
publishDate | 2025-01-01 |
publisher | Atatürk University |
record_format | Article |
series | Turcology Research |
spelling | doaj-art-fd31bea76e894991831d89a52b77db732025-02-10T05:19:17ZengAtatürk UniversityTurcology Research2822-27252025-01-0182718210.62425/turcology.149591355Türkiye’de Gaspıralı Gündemi Üzerine Bir DeğerlendirmeVolkan Marttin0https://orcid.org/0000-0002-4264-4838ESKISEHIR OSMANGAZI UNIVERSITYKırımlı fikir adamı, eğitimci ve yayıncı olan İsmail Bey Gaspıralı bütün Türklük için büyük hizmetlerde bulunmuştur. Gaspıralı fikir ve faaliyetleriyle Rusya sınırlarını aşmış, Türk ve Müslümanların yaşadığı yerlere ulaşabilmiştir. Bu bağlamda Osmanlı Devleti’nde aydın çevrelerin Gaspıralı’nın faaliyetlerine kayıtsız kalmadıkları görülmektedir. Gaspıralı’ya gösterilen yoğun alakaya rağmen siyasi konjonktüre bağlı olarak İsmail Bey Gaspıralı’nın kendisinin ve yayınlarının Osmanlı ülkesine girmesinin yasaklandığı zamanlar olmuştur.Öte yandan yasaklı yıllar da dâhil olmak üzere özellikle Türkçülük fikrinin etrafında toplanan aydınlar tarafından İsmail Bey Gaspıralı’nın çalışmaları, fikir yazıları sıkı bir şekilde takip edilmiş, takdir görmüştür. Zira eğitim alanına getirdiği yenilikler, Osmanlı Devleti’nin içinde bulunduğu buhranlı dönemlerin aşılmasına yönelik görüşleri ve Türkler için birlik duygusuna yaptığı vurgu çağının ötesindedir.Osmanlı Devleti’nin en büyük mirasçısı Türkiye Cumhuriyeti’nde belirli zamanlarda Gaspıralı’dan yoğun şekilde söz edildiği ve Gaspıralı’nın anısına dair etkinlikler düzenlendiği görülmektedir. Buna karşılık bazı dönemlerde İsmail Bey Gaspıralı Türkiye’nin entelektüel çevrelerinin gündeminde yer bulamamıştır.Bu çalışmada Gaspıralı’nın Türkiye gündemindeki yerini bir değerlendirme ile ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Türkiye’de basılan, yayımlanan eserlere dayanılarak çalışmanın ana çerçevesi oluşturulmuştur. Yıllar içinde çeşitli kaynaklarda sunulan bilgiler ışığında konferans ve anma programları gözden geçirilerek çalışma zenginleştirilmiştir.Nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman incelemesi ile elde edilen veriler hazırlanan tabloda somutlaştırılmıştır. Türkiye gündeminde İsmail Bey Gaspıralı’nın yerinin iç politikadaki hareketliliğe ve dış politikada Türkiye-Rusya ilişkilerine bağlı olarak şekillendiği görülmüştür.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3982111türkiye gündemii̇smail bey gaspıralıentelektüel gündemanalitik veri değerlendirmesitürkiye agendaismail gasprinskyintellectual agendadata evaluation |
spellingShingle | Volkan Marttin Türkiye’de Gaspıralı Gündemi Üzerine Bir Değerlendirme Turcology Research türkiye gündemi i̇smail bey gaspıralı entelektüel gündem analitik veri değerlendirmesi türkiye agenda ismail gasprinsky intellectual agenda data evaluation |
title | Türkiye’de Gaspıralı Gündemi Üzerine Bir Değerlendirme |
title_full | Türkiye’de Gaspıralı Gündemi Üzerine Bir Değerlendirme |
title_fullStr | Türkiye’de Gaspıralı Gündemi Üzerine Bir Değerlendirme |
title_full_unstemmed | Türkiye’de Gaspıralı Gündemi Üzerine Bir Değerlendirme |
title_short | Türkiye’de Gaspıralı Gündemi Üzerine Bir Değerlendirme |
title_sort | turkiye de gaspirali gundemi uzerine bir degerlendirme |
topic | türkiye gündemi i̇smail bey gaspıralı entelektüel gündem analitik veri değerlendirmesi türkiye agenda ismail gasprinsky intellectual agenda data evaluation |
url | https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3982111 |
work_keys_str_mv | AT volkanmarttin turkiyedegaspıralıgundemiuzerinebirdegerlendirme |