Türkiye’de Gaspıralı Gündemi Üzerine Bir Değerlendirme

Kırımlı fikir adamı, eğitimci ve yayıncı olan İsmail Bey Gaspıralı bütün Türklük için büyük hizmetlerde bulunmuştur. Gaspıralı fikir ve faaliyetleriyle Rusya sınırlarını aşmış, Türk ve Müslümanların yaşadığı yerlere ulaşabilmiştir. Bu bağlamda Osmanlı Devleti’nde aydın çevrelerin Gaspıralı’nın faali...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Main Author: Volkan Marttin
Format: Article
Language:English
Published: Atatürk University 2025-01-01
Series:Turcology Research
Subjects:
Online Access:https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3982111
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
_version_ 1823861075335970816
author Volkan Marttin
author_facet Volkan Marttin
author_sort Volkan Marttin
collection DOAJ
description Kırımlı fikir adamı, eğitimci ve yayıncı olan İsmail Bey Gaspıralı bütün Türklük için büyük hizmetlerde bulunmuştur. Gaspıralı fikir ve faaliyetleriyle Rusya sınırlarını aşmış, Türk ve Müslümanların yaşadığı yerlere ulaşabilmiştir. Bu bağlamda Osmanlı Devleti’nde aydın çevrelerin Gaspıralı’nın faaliyetlerine kayıtsız kalmadıkları görülmektedir. Gaspıralı’ya gösterilen yoğun alakaya rağmen siyasi konjonktüre bağlı olarak İsmail Bey Gaspıralı’nın kendisinin ve yayınlarının Osmanlı ülkesine girmesinin yasaklandığı zamanlar olmuştur.Öte yandan yasaklı yıllar da dâhil olmak üzere özellikle Türkçülük fikrinin etrafında toplanan aydınlar tarafından İsmail Bey Gaspıralı’nın çalışmaları, fikir yazıları sıkı bir şekilde takip edilmiş, takdir görmüştür. Zira eğitim alanına getirdiği yenilikler, Osmanlı Devleti’nin içinde bulunduğu buhranlı dönemlerin aşılmasına yönelik görüşleri ve Türkler için birlik duygusuna yaptığı vurgu çağının ötesindedir.Osmanlı Devleti’nin en büyük mirasçısı Türkiye Cumhuriyeti’nde belirli zamanlarda Gaspıralı’dan yoğun şekilde söz edildiği ve Gaspıralı’nın anısına dair etkinlikler düzenlendiği görülmektedir. Buna karşılık bazı dönemlerde İsmail Bey Gaspıralı Türkiye’nin entelektüel çevrelerinin gündeminde yer bulamamıştır.Bu çalışmada Gaspıralı’nın Türkiye gündemindeki yerini bir değerlendirme ile ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Türkiye’de basılan, yayımlanan eserlere dayanılarak çalışmanın ana çerçevesi oluşturulmuştur. Yıllar içinde çeşitli kaynaklarda sunulan bilgiler ışığında konferans ve anma programları gözden geçirilerek çalışma zenginleştirilmiştir.Nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman incelemesi ile elde edilen veriler hazırlanan tabloda somutlaştırılmıştır. Türkiye gündeminde İsmail Bey Gaspıralı’nın yerinin iç politikadaki hareketliliğe ve dış politikada Türkiye-Rusya ilişkilerine bağlı olarak şekillendiği görülmüştür.
format Article
id doaj-art-fd31bea76e894991831d89a52b77db73
institution Kabale University
issn 2822-2725
language English
publishDate 2025-01-01
publisher Atatürk University
record_format Article
series Turcology Research
spelling doaj-art-fd31bea76e894991831d89a52b77db732025-02-10T05:19:17ZengAtatürk UniversityTurcology Research2822-27252025-01-0182718210.62425/turcology.149591355Türkiye’de Gaspıralı Gündemi Üzerine Bir DeğerlendirmeVolkan Marttin0https://orcid.org/0000-0002-4264-4838ESKISEHIR OSMANGAZI UNIVERSITYKırımlı fikir adamı, eğitimci ve yayıncı olan İsmail Bey Gaspıralı bütün Türklük için büyük hizmetlerde bulunmuştur. Gaspıralı fikir ve faaliyetleriyle Rusya sınırlarını aşmış, Türk ve Müslümanların yaşadığı yerlere ulaşabilmiştir. Bu bağlamda Osmanlı Devleti’nde aydın çevrelerin Gaspıralı’nın faaliyetlerine kayıtsız kalmadıkları görülmektedir. Gaspıralı’ya gösterilen yoğun alakaya rağmen siyasi konjonktüre bağlı olarak İsmail Bey Gaspıralı’nın kendisinin ve yayınlarının Osmanlı ülkesine girmesinin yasaklandığı zamanlar olmuştur.Öte yandan yasaklı yıllar da dâhil olmak üzere özellikle Türkçülük fikrinin etrafında toplanan aydınlar tarafından İsmail Bey Gaspıralı’nın çalışmaları, fikir yazıları sıkı bir şekilde takip edilmiş, takdir görmüştür. Zira eğitim alanına getirdiği yenilikler, Osmanlı Devleti’nin içinde bulunduğu buhranlı dönemlerin aşılmasına yönelik görüşleri ve Türkler için birlik duygusuna yaptığı vurgu çağının ötesindedir.Osmanlı Devleti’nin en büyük mirasçısı Türkiye Cumhuriyeti’nde belirli zamanlarda Gaspıralı’dan yoğun şekilde söz edildiği ve Gaspıralı’nın anısına dair etkinlikler düzenlendiği görülmektedir. Buna karşılık bazı dönemlerde İsmail Bey Gaspıralı Türkiye’nin entelektüel çevrelerinin gündeminde yer bulamamıştır.Bu çalışmada Gaspıralı’nın Türkiye gündemindeki yerini bir değerlendirme ile ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Türkiye’de basılan, yayımlanan eserlere dayanılarak çalışmanın ana çerçevesi oluşturulmuştur. Yıllar içinde çeşitli kaynaklarda sunulan bilgiler ışığında konferans ve anma programları gözden geçirilerek çalışma zenginleştirilmiştir.Nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman incelemesi ile elde edilen veriler hazırlanan tabloda somutlaştırılmıştır. Türkiye gündeminde İsmail Bey Gaspıralı’nın yerinin iç politikadaki hareketliliğe ve dış politikada Türkiye-Rusya ilişkilerine bağlı olarak şekillendiği görülmüştür.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3982111türkiye gündemii̇smail bey gaspıralıentelektüel gündemanalitik veri değerlendirmesitürkiye agendaismail gasprinskyintellectual agendadata evaluation
spellingShingle Volkan Marttin
Türkiye’de Gaspıralı Gündemi Üzerine Bir Değerlendirme
Turcology Research
türkiye gündemi
i̇smail bey gaspıralı
entelektüel gündem
analitik veri değerlendirmesi
türkiye agenda
ismail gasprinsky
intellectual agenda
data evaluation
title Türkiye’de Gaspıralı Gündemi Üzerine Bir Değerlendirme
title_full Türkiye’de Gaspıralı Gündemi Üzerine Bir Değerlendirme
title_fullStr Türkiye’de Gaspıralı Gündemi Üzerine Bir Değerlendirme
title_full_unstemmed Türkiye’de Gaspıralı Gündemi Üzerine Bir Değerlendirme
title_short Türkiye’de Gaspıralı Gündemi Üzerine Bir Değerlendirme
title_sort turkiye de gaspirali gundemi uzerine bir degerlendirme
topic türkiye gündemi
i̇smail bey gaspıralı
entelektüel gündem
analitik veri değerlendirmesi
türkiye agenda
ismail gasprinsky
intellectual agenda
data evaluation
url https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3982111
work_keys_str_mv AT volkanmarttin turkiyedegaspıralıgundemiuzerinebirdegerlendirme